گرایش ولتر به اسلام و قرآن
فرانسوا ولتر (Voltaire) نویسنده فرانسوی کتابهایی چون «کاندید» و «فلسفه تاریخ» است. ولتر به عنوان نماد مبارزه با ظلم شناخته میشود. او تأثیر شگرفی بر جنبش روشنگری در اروپا و
فرانسوا ولتر (Voltaire) نویسنده فرانسوی کتابهایی چون «کاندید» و «فلسفه تاریخ» است. ولتر به عنوان نماد مبارزه با ظلم شناخته میشود. او تأثیر شگرفی بر جنبش روشنگری در اروپا و
انسان در قرآن یکی از مهمترین مباحث زیربنایی به شمار میرود. در واقع انسانشناسی از بنیادیترین مسائل در هر تمدن است. شاید بتوان گفت، مبهمترین و مجهولترین مسئله برای بشر،
اعجاز علمی قرآن یکی از ادله اثبات حقانیت و صدق قرآن است. از اینرو اعجاز قرآن، یکی از بحثهای مهم در الهیات اسلامی است. اگر این کتاب معجزه باشد، پس
اصطلاح پلورالیسم از واژه لاتین Ploralis به معنای گرایش به کثرت گرفته شده و به عناوینی چون اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اخلاقی، معرفتی و از جمله دینی اضافه میشود. هیک و پلورالیسم
تاریخی نگری به دین از جمله نگرههای فلسفی است که در تمدن غرب مطرح شده است. اوج تاریخی نگری به دین در نظرات هایدگر، گادامر و مارگولیس به ظهور رسیده
زن به عنوان رکنی از ارکان خانواده، نقشی اثرگذار در شاکله و سلامت اجتماع دارد. این نقش به شکل غیر مستقیم در قالب تربیت اعضای جامعه و به شكل مستقیم
قرآن کریم معجزه خداوند است که پیامبر اسلامی (ص) آن را برای بشر به ارمغان آورده است. نسبت به اعجاز قرآن، مسائل مختلفی مطرح است. اینکه معجزه به چه معناست؟
تمدن غرب را چه بسا بتوان فراگیرترین و گستردهترین الگوی زندگی بشر در جهان حاضر است. تمدنی که در تلاش است ساختارهای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و حاکمیتی را به گونهای
تمدنسازی، تحولِ باطنی جمعی است که از تفکر آغاز میشود یعنی درک معانی و مفاهیمی که بر پایه آن اجمالاً معلوم میشود به چه سمتی باید حرکت کرد. در واقع
نیکولو ماکیاولی فیلسوف سیاسی ایتالیایی که در قرن شانزدهم میلادی زندگی میکرد، برای نظریات جریانساز خود در حوزه قدرت و حکومتداری شهرت دارد. او در کنار نهضت اصلاح دینی یکی
نهضت اصلاح دینی یکی از زمینههای موثر برای سکولاریسم بود چراکه در این دوره تغییر بنیادین الهیات مسیحی به گونهای رقم خورد که از گستره دین کاسته و رشد و
عصمت انبیاء یکی از مباحث کلامی تفسیری است. اینکه پیامبر اسلام (ص) مصون و معصوم از گناه است مورد اتفاق و پذیرش همه مسلمانان است. با این حال برخی آیات
پیشرفت و شکوفایی جامعه انسانی یکی از موضوعاتی است که بسیاری از اندیشمندان را به خود مشغول ساخته است. اینکه یک جامعه در چه حالتی رشد می کند؟ اینکه یک
حجاب از جمله دستورات و الزامات شرعی است که در دین اسلام در آیات متعددی بدان توجه داده شده است. از جمله آیات، آیه 31 سوره نور است: « وَقُل
شرور و بلایای طبیعی همچون زلزله، سیل، ویروسهایی مثل کرونا و… این سوال برای بسیاری از افراد ایجاد کردهاند که آیا این پدیدهها نتیجه شرور اخلاقی (اعمال ناشایست انسانها) است
فرانسوا ولتر (Voltaire) نویسنده فرانسوی کتابهایی چون «کاندید» و «فلسفه تاریخ» است. ولتر به عنوان نماد مبارزه با ظلم شناخته میشود. او تأثیر شگرفی بر جنبش روشنگری در اروپا و مبانی نظری غرب مدرن (برای مطالعه بیشتر کلیک کنید) داشت. تمدن کنونی غرب تا حدودی مدیون اندیشههای اوست؛ اندیشههایی که در تقابل دکارت بود. او به دفاع از علوم طبیعی میپرداخت و در عین حال از خردگرایی و تساهل و تسامح نیز دفاع میکرد. ولتر کیست؟ ولتر از شخصیتهای فلسفی
انسان در قرآن یکی از مهمترین مباحث زیربنایی به شمار میرود. در واقع انسانشناسی از بنیادیترین مسائل در هر تمدن است. شاید بتوان گفت، مبهمترین و مجهولترین مسئله برای بشر، خود اوست؛ از اینرو همواره این مسئله مورد توجه اندیشمندان و متفکران مختلف بوده است. در واقع انسانشناسی هم در جهانشناسی اثرگذار است و هم در نظام بایدها و نبایدهای اخلاقی، حقوقی، فرهنگی و… . بدین جهت است که بسیاری از ساختارهای اجتماعی نیز تحت تأثیر انسانشناسی شکل میگیرد. در
اعجاز علمی قرآن یکی از ادله اثبات حقانیت و صدق قرآن است. از اینرو اعجاز قرآن، یکی از بحثهای مهم در الهیات اسلامی است. اگر این کتاب معجزه باشد، پس اسلام به عنوان دین الهی خواهد بود و الا اساس آن مورد تردید خواهد بود. نسبت به اینکه قرآن از چه نظر و در چه عرصههایی اعجاز دارد، سخنهای مختلفی مطرح شده است. از جمله این عرصهها، اعجاز محتوایی و علمی است به این معنا که قرآن در زمان نزول
اصطلاح پلورالیسم از واژه لاتین Ploralis به معنای گرایش به کثرت گرفته شده و به عناوینی چون اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اخلاقی، معرفتی و از جمله دینی اضافه میشود. هیک و پلورالیسم دینی پلورالیسم دینی را معمولا با نام جان هیک میشناسند. (برای مطالعه بیشتر نسبت به تفاوت پلورالیسمِ جان هیک با دیگر اندیشمندان و نیز نسبت نظریه وی با نسبیت به اینجا مراجعه کنید) پلورالیسم دینیِ او چند مرحله را طی میکند. البته نسبت به تعداد این مراحل بین اندیشمندان اختلاف
تاریخی نگری به دین از جمله نگرههای فلسفی است که در تمدن غرب مطرح شده است. اوج تاریخی نگری به دین در نظرات هایدگر، گادامر و مارگولیس به ظهور رسیده است. عموم این نظرات ناشی از مبانی انسانشناختی و به طور خاص نظریه «تاریخمندی انسان» است. اینکه هر انسانی موجودی محدود با پیشینهای منحصر به فرد و محصور به حیطهٔ زمان و مکان بوده و تمام این خصوصیات، ذاتی او محسوب میشوند. در واقع تاریخمندی انسان برای او پیشساختارهای فهم
زن به عنوان رکنی از ارکان خانواده، نقشی اثرگذار در شاکله و سلامت اجتماع دارد. این نقش به شکل غیر مستقیم در قالب تربیت اعضای جامعه و به شكل مستقیم در قالب حضور اجتماعی وی در عرصههای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی بروز و ظهور مییابد. با وجود آنکه اسلام در آیات و روایات متعدد حرمت و کرامت بسیاری برای زن و جایگاه زنان در جامعه در نظر گرفته است، اما برخی برداشتها از برخی آموزهها موجب شده تا مسئله حضور
قرآن کریم معجزه خداوند است که پیامبر اسلامی (ص) آن را برای بشر به ارمغان آورده است. نسبت به اعجاز قرآن، مسائل مختلفی مطرح است. اینکه معجزه به چه معناست؟ اینکه معجزه بودن قرآن از چه طریقی اثبات میگردد؟ و دیگر مسائلی که نسبت به قرآن و یا اصل معجزه انبیاء مطرح میگردد. معجزه نشانه پیامبری است درباره پرسش نخست باید دانست که معجزه محصولی است که بشر به صورت عادی از آوردن آن ناتوان و عاجز است. بشر به
تمدن غرب را چه بسا بتوان فراگیرترین و گستردهترین الگوی زندگی بشر در جهان حاضر است. تمدنی که در تلاش است ساختارهای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و حاکمیتی را به گونهای خاص فراهم آورده که محصول آن سبک خاصی از زندگی را برای بشر به ارمغان آورده است؛ سبکی که مبتنی بر نگرشهای غیردینی و استوار بر خودبنیادی بشر و آزادی است. خودبنیادی تمدن غرب غرب معتقد است بشر با ادراکات خویش میتواند همه مسائل خود را حل و تمام نیازهای
تمدنسازی، تحولِ باطنی جمعی است که از تفکر آغاز میشود یعنی درک معانی و مفاهیمی که بر پایه آن اجمالاً معلوم میشود به چه سمتی باید حرکت کرد. در واقع اشتراکاتی در اذهان و قلوب مردمان وجود دارد که بر مبنای آن دنیایشان را میسازند. آن هم نه از روی کتاب و نقشهای کاملاً مشخص و آماده زیرا تمدن، مونتاژکردنی نیست. تمدن سازی فرمول ندارد! نباید تصور کرد کسی میتواند فرمول ساخت تمدن اسلامی را کشف و رونمایی کند تا
نیکولو ماکیاولی فیلسوف سیاسی ایتالیایی که در قرن شانزدهم میلادی زندگی میکرد، برای نظریات جریانساز خود در حوزه قدرت و حکومتداری شهرت دارد. او در کنار نهضت اصلاح دینی یکی از نظریهپردازانی است که زمینه نهادینه شدن سکولاریسم را فراهم آورد. (برای مطالعه بیشتر در باره تأثیر نهضت اصلاح دینی در سکولاریسم به اینجا مراجعه کنید) ماکیاولی و شهریار اثر او “شهریار” یکی از مهمترین متون در زمینه سیاست مدرن است. در قرن هجدهم و همزمان با ترجمۀ کتاب
نهضت اصلاح دینی یکی از زمینههای موثر برای سکولاریسم بود چراکه در این دوره تغییر بنیادین الهیات مسیحی به گونهای رقم خورد که از گستره دین کاسته و رشد و شکوفایی سکولاریسم فزونی یافت. (برای مطالعه بیشتر میتوان به کتابهایی مثل «ظهور و سقوط سکولاریسم» مراجعه کرد) اصلاح دینی، به جنبشهایی برای تصحیح جنبههایی از نظم دینیِ موجود که ناروا شمرده میشوند اطلاق میگردد. این تصحیح غالباً با تفسیر، تغییر یا منتفیکردنِ بعضی آداب، احکام یا اصولِ دوره قبل صورت
عصمت انبیاء یکی از مباحث کلامی تفسیری است. اینکه پیامبر اسلام (ص) مصون و معصوم از گناه است مورد اتفاق و پذیرش همه مسلمانان است. با این حال برخی آیات همچون آیه 55 سوره غافر که در آن سخن از گناه پیامبر (ص) و استغفار برای آن مطرح کرده است، با این اندیشه در تعارض باشد. «فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَاسْتَغْفِرْ لِذَنْبِكَ وَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ بِالْعَشِيِّ وَالْإِبْكَارِ» دیدگاه مفسران در باره استغفار پیامبر (ص) و مسئله عصمت مترجمان در
پیشرفت و شکوفایی جامعه انسانی یکی از موضوعاتی است که بسیاری از اندیشمندان را به خود مشغول ساخته است. اینکه یک جامعه در چه حالتی رشد می کند؟ اینکه یک جامعه چگونه شکوفا میشود؟ آشکاراست که پاسخ به این پرسش، علل انحطاط جامعه را نیز روشن میسازد؟ یعنی اگر جامعهای به شکوفایی و رشد نرسد، دچار رکود یا انحطاط خواهد شد. از نگاه قرآن کریم تغییر جامعه به عنوان امری غیبی در نظر گرفته نمیشود. یعنی چنین نیست که یک
حجاب از جمله دستورات و الزامات شرعی است که در دین اسلام در آیات متعددی بدان توجه داده شده است. از جمله آیات، آیه 31 سوره نور است: « وَقُل لِّلۡمُؤۡمِنَٰتِ يَغۡضُضۡنَ مِنۡ أَبۡصَٰرِهِنَّ وَيَحۡفَظۡنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا يُبۡدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنۡهَا وَلۡيَضۡرِبۡنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَىٰ جُيُوبِهِنَّ وَلَا يُبۡدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوۡ ءَابَآئِهِنَّ أَوۡ ءَابَآءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوۡ أَبۡنَآئِهِنَّ أَوۡ أَبۡنَآءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوۡ إِخۡوَٰنِهِنَّ أَوۡ بَنِيٓ إِخۡوَٰنِهِنَّ أَوۡ بَنِيٓ أَخَوَٰتِهِنَّ أَوۡ نِسَآئِهِنَّ أَوۡ مَا مَلَكَتۡ أَيۡمَٰنُهُنَّ أَوِ ٱلتَّـٰبِعِينَ غَيۡرِ أُوْلِي ٱلۡإِرۡبَةِ مِنَ
شرور و بلایای طبیعی همچون زلزله، سیل، ویروسهایی مثل کرونا و… این سوال برای بسیاری از افراد ایجاد کردهاند که آیا این پدیدهها نتیجه شرور اخلاقی (اعمال ناشایست انسانها) است یا شری طبیعی است؟ این پرسش ناشی از آن است که آیا رفتار بشر مثل گناهان او در بروز اتفاقاتی مثل کرونا مؤثر است یا نه؟ گناه و ناسازگاری با نظام خلقت گناه به معنای عمل ممنوع شده است که توسط انسان انجام میشود. در واقع انسان به سبب اختیاری