حجاب در صدر اسلام، اثری عالمانه از محمد شاهسنایی است که توسط انتشارات دانشگاه علوم اسلامی رضوی به چاپ رسیده است. همانگونه که از نام کتاب مشخص است این کتاب درباره حکم شرعی پوشش است و دفاع عالمانه از آن است.
در بخشی از این کتاب میخوانیم:
«بیتردید، در رفتار زنان و مردان توجه به شرم و آزرم نمود برجستهای دارد و در این بین، حجاب راهکار آرامش بخشی است که ادیان الهی بر آن انگشت مینهند، به ویژه آیین اسلام که هدفش تربیت انسان و بازگشت او به فطرت نخستین است.
پیشوایان اسلام از نبی اکرم گرفته تا ائمه اطهار و دیگر پیشوایان مذاهب اسلامی، بر اهمیت حجاب که هدفش جز سلامتی روانی و رفتاری مرد و زن در تعاملاتشان نیست، تاکید دارند
[آنها] کوشیدهاند با توجه به منابع اصیل اسلامی، حدود و ثغور آن را تبیین کنند و خالق جامعهای باشند که زنان، با آرامش خاطر و در امنیت و مردان با حفظ حرمت زن و پاسداری از جفت خود، چشم از تجاوزها و حرمت شکنی ها فرو پوشند.»
حجاب در صدر اسلام؛ نقدی بر نظریه پوشش حداقلی
این کتاب در حقیقت نقدی است بر نظریه پوشش حداقلی؛ نظریهای که الزامی بودن حکم حجاب در اسلام را به چالش میکشد. (برای مطالعه بیشتر نسبت به الزامی بودن و حدود پوشش به کتاب «حجاب اجباری؛ آری یا نه» مراجعه کنید)
از جمله کتابهایی که درباره حجاب حداقلی نگاشته شده است، کتاب «حجاب شرعی در عصر پیامبر» نوشته امیرحسین ترکاشوند است.
او در این کتاب معتقد است که چون در صدر اسلام پوشش خاصی وجود نداشته و لباسها دوخته نبودهاند، فرهنگ برهنگی غالب بوده است؛ ازاینرو دستورات اسلام بر لزوم پوشیدگی، تنها برای برهنه نبودن است نه پوشیدگی کامل.
کتاب «حجاب در صدر اسلام» در تلاش است تا با بررسی ادعای ترکاشوند و همفکران او، مناقشات و نقدهای جدی به نظریه پوشش حداقلی وارد سازد.
به گفته نویسنده، این کتاب تنها کتابی است که نظریه پوشش حداقلی را از نظر تاریخی بررسی و نقد میکند. در حقیقت از آنجا که ادعای باورمندان به نظریه پوشیدگی حداقلی، ادعایی تاریخی است، این کتاب توانسته از نظر تاریخی، ادعای حداقلی بودن پوشیدگی را به چالش بکشد.
از ویژگیهای ممتاز این کتاب آن است که نگارنده در تلاش است با توجه به یافتههای تاریخی و کهن از جمله اشعار جاهلی و … تصویری واضحتری از وضعیت پوشش در عصر جاهلی و صدر اسلام ارائه دهد.
او در این کتاب مبتنی بر شواهدی تاریخی مینویسد که بیش از یک قرن پیش از اسلام، لباسهایی وجود داشته است که کاملا دوخته شده بودند. همچنین او از طریق بررسی برخی متون کهن، اثبات میکند که لباسهایی وجود داشته است که هر یک برای اهدافی خاص تدارک شده است.
او در این کتاب متذکر میشود که پیش از اسلام، حتی لباسهایی وجود داشته است که بانوان از آنها برای پوشانیدن سر استفاده میکردند.
در واقع کتاب «حجاب در صدر اسلام» کتابی نخبگانی است که با رویکردی عالمانه در کنار بررسی شواهد تاریخی، به ادله دینی این الزام شرعی نیز توجه میکند.
او با تحلیل و بررسی آیات مربوطه، اثبات میکند که نه تنها فرهنگ برهنگی در زمان جاهلیت غالب نبوده است بلکه آیات پوشش صرفا برای مقابله با برهنگی نبودهاند بلکه در صدد تبیین حدود و الزامات شرعی آن میباشند.
____________________________________________
نسخه الکترونیک کتاب را از اینجا دریافت کنید.
نسخه چاپی کتاب را از اینجا دریافت کنید.