غدیر خم یکی از مهم‌ترین و سرنوشت‌سازترین رویدادهای تاریخ اسلام است که در آن پیامبر اکرم (ص) به دستور خداوند، در روز هجدهم ذی‌الحجه سال دهم هجری، در اجتماع عظیم مسلمانان در منطقه‌ای به نام غدیر، دست علی بن ابی‌طالب (ع) را بالا برد و وی را به عنوان جانشین و خلیفه پس از خود …
محسن حسام مظاهری از جمله افرادی است که در مطالعات خود مسیر جامعه‌شناسی دین را در پیش گرفته است. جامعه شناسی دین، دین را به عنوان یک پدیده منقطع از مبانی و مبادی الهیاتی آن مطالعه می‌کند ولی جامعه شناسی دینی، جامعه را بر اساس مبانی دینی مطالعه می‌کند. از اینرو جامعه شناسی دین و …
جامعه شناسی دین و پدیده‌های اجتماعی دین؛ نقدی بر نگاه محسن حسام مظاهری به عاشورا ادامه »
عقلانیت دینی ایده‌ای در برابر عقلانیت مدرن (عقلانیت سکولار) است. عقلانیت دینی، همسو با وحی و آسمان است ولی عقلانیت مدرن خودبنیاد است و رابطه‌ی چندان خوشایندی با دین، وحی و آسمان ندارد. طبیعی است که این دو قرائت از عقلانیت با یکدیگر چالش داشته باشند. سکولاریسم محصول عقلانیت خودبنیاد مدرن است. هنگامی که دنیای …
فرانسوا ولتر (Voltaire) نویسنده فرانسوی کتاب‌هایی چون «کاندید» و «فلسفه تاریخ» است. ولتر به عنوان نماد مبارزه با ظلم شناخته می‌شود. او تأثیر شگرفی بر جنبش روشنگری در اروپا و مبانی نظری غرب مدرن (برای مطالعه بیشتر کلیک کنید) داشت. تمدن کنونی غرب تا حدودی مدیون اندیشه‌های اوست؛ اندیشه‌هایی که در تقابل دکارت بود. او …
انسان در قرآن یکی از مهم‌ترین مباحث زیربنایی به شمار می‌رود. در واقع انسان‌شناسی از بنیادی‌ترین مسائل در هر تمدن است. شاید بتوان گفت، مبهم‌ترین و مجهول‌ترین مسئله برای بشر، خود اوست؛ از اینرو همواره این مسئله مورد توجه اندیشمندان و متفکران مختلف بوده است. در واقع انسان‌شناسی هم در جهان‌شناسی اثرگذار است و هم …
اصطلاح پلورالیسم از واژه لاتین Ploralis به معنای گرایش به کثرت گرفته شده و به عناوینی چون اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اخلاقی، معرفتی و از جمله دینی اضافه می‌شود. هیک و پلورالیسم دینی پلورالیسم دینی را معمولا با نام جان هیک می‌شناسند. (برای مطالعه بیشتر نسبت به تفاوت پلورالیسمِ جان هیک با دیگر اندیشمندان و نیز نسبت …
عصمت انبیاء یکی از مباحث کلامی تفسیری است. اینکه پیامبر اسلام (ص) مصون و معصوم از گناه است مورد اتفاق و پذیرش همه مسلمانان است. با این حال برخی آیات همچون آیه 55 سوره غافر که در آن سخن از گناه پیامبر (ص) و استغفار برای آن مطرح کرده است، با این اندیشه در تعارض …
چرا در آیه 55 سوره غافر دستور به استغفار پیامبر داده شده؟ ادامه »
گناه نخستین و فداشدن حضرت عیسی (ع) از پرسش‌هایی است که ذهن بسیاری را به خود مشغول ساخته است بلکه تا حدودی در نگاه برخی از عموم مردم نیز به عنوان یک اصل پذیرفته شده است. اسلام این انگاره را نمی‌پذیرد باید دانست اساس این مطلب از مسیحیت است و اسلام این انگاره را نمی‌پذیرد. …
هدایت از مفاهیم پرکاربرد در قرآن کریم است که امروزه در دانش‌های مختلفی مورد توجه است. در الهیات و کلام در امتداد جبر و اختیار بدان پرداخته می‌شود. در فلسفه دین در بررسی نظریاتی همچون پلورالیسم (کثرت‌گرایی دینی) به مسئله هدایت انسان نیز توجه می‌شود. در ادبیات قرآنی نیز این واژه بسیار کاربرد دارد. با …
