تجربه نزدیک به مرگ کلیدواژهای است که در جهان معاصر بیش از گذشته شنیده میشود. موارد متعددی وجود دارد که خود را تجربهگر نزدیک به مرگ معرفی میکنند. این افراد معمولا مدعی مشاهده رخدادها و اتفاقاتی میباشند که از سویی غیرطبیعی و غیرمادی محسوب میشوند و از سوی دیگر در عالم خواب یا رویا هم نبوده است؟
به مرور این تجربیات برای دانشمندان مختلفی از جمله فیلسوفان، روانپزشکان، دانشمندان مغز و اعصاب و … به موردی برای مطالعه و تحلیل تبدیل شدند. از اینرو مراکز مختلف و کتابهای مختلفی در سطح جهان در حوزه NDE یا همان تجربه نزدیک به مرگ نگاشته شد؛ حتی در این زمینه تحقیقات مفصلی نیز انجام شده است. همچنان نیز این تحقیقات در حال انجام هستند.
در این تحقیقات هر کدام از اندیشمندان و دانشمندان به جنبهای از مسائل پیرامون این موضوع توجه دارند. از جمله این مسائل، مسئله واقعیتمندی تجربیات نزدیک به مرگ است. اینکه آیا کسی که ادعای مشاهده برخی افراد یا امورات را دارد، میتواند در ادعای خود صادق باشد؟! آیا تجربه نزدیک به مرگ واقعیت است یا توهم؟ آیا تجربه نزدیک به مرگ نشان از آن دارد که روح واقعیت دارد؟ (این مسئله در جهان امروز برای بسیاری از اندیشمندان مطرح است. برای نمونه به کتاب ما نفسیم یا بدن مراجعه کنید)
البته مقصود از این سوال، این نیست که هر کسی در این زمینه هر ادعایی را که ارائه کرد، در گفته خود صادق است! بلکه منظور آن است که آیا اساساً چنین ادعایی قابلیت آن را دارد که به صورت جزئی درست باشد یا اینکه تمام این ادعاها توهم است.
بروس گریسون و تجربه نزدیک به مرگ
مخالفان تجربیات نزدیک به مرگ، معتقدند این امورات گونهای از توهم هستند که تحت تأثیر عوامل مختلف از جمله کاهش سطح اکسیژن مغز یا موارد دیگر رخ میدهند. در مقابل برخی اندیشمندان معتقدند تحقیقات نشان میدهد که بسیاری از تجربیات، ناشی از کاهش اکسیژن نبوده است.
بروس گریسون از جمله این افراد است. وی مدعی است، تحقیقات نشانگر آن است که اتفاقا در افرادی که دچار کاهش اکسیژن بودهاند یا از مخدر یا مواد توهمزا استفاده کردهاند، تجربه نزدیک به مرگ کمتر رخ داده است.
بروس گریسون (Bruce Greyson ) استاد بازنشستهی روانپزشکی و علوم اعصاب در دانشگاه ویرجینیا است. وی در ژورنالهای علمی مختلف، مقالات زیادی دربارهی تجارب نزدیک به مرگ منتشر کرده و مصاحبههای گوناگونی در این زمینه انجام داده است. جایگاه وی در تحقیقات مربوط به تجربه نزدیک به مرگ به اندازهای است که وی را پدر تحقیقات مربوط به تجارب نزدیک به مرگ میدانند.
وی کسی است که توانسته مقیاس 16 سوالی تجربه نزدیک به مرگ را ارائه دهد. این مقیاس به طور گسترده به عنوان ابزار سنجش تجارب نزدیک به مرگ و میزان عمق آنها مورد استفاده قرار گرفته است.