«رنسانس دینی و سکولاریسم پنهان» اثری است از حمید پارسانیا که طی 9 فصل به مسئله سکولاریسم می‌پردازد. این کتاب نخستین بار در سال 1400 و در 152 صفحه به چاپ رسیده است. رنسانس دینی حرکتی فکری فرهنگی در طی دورانی از انقلاب علمی و اصلاحات مذهبی در غرب است. این حرکت به نوعی زمینه‌ساز عصر مدرن بوده است. در این دوره نگره‌های نوینی به دین و آموزه‌های دینی مطرح شد. نگره‌هایی که نتیجه آن تا حدودی مبتنی بر سکولاریسم بود.

فصل‌های کتاب

در این کتاب ابعاد مختلف معرفتی، اجتماعی،تاریخی و معنوی سکولاریسم مورد بررسی قرار گرفته است.

این کتاب دربردارنده 9 فصل است که به ترتیب عبارتند از:

1. ابعاد معرفتی و اجتماعی سکولاریسم
2. ابعاد معنوی سکولاریسم
3. فرایند تاریخی سکولاریسم
4. سکولاریسم در ایران
5. سکولاریسم و مدرنیته
6. عرصه‌ها و صور سکولاریسم
7. عرصه‌ها و صور دینی
8. تجدید حیات دینی
9. دین و مدرنیته در بوسنی و هرزگوین

رنسانس دینی و سکولاریسم پنهان چه می‌گوید؟

اثر پارسانیا تجمیع روشمند سه کار علمی مجزای اوست:

1.کار نخست تحت عنوان “ابعاد معرفتی و اجتماعی سکولاریسم” حاصل سخنرانی های نویسنده در دانشگاه صنعتی شریف در اوایل دهه هفتاد میباشد، که فصل اول کتاب را تشکیل میدهد.

2.درسگفتاری تحت عنوان “سکولاریسم و معنویت” که از سه بخش اصلی تشکیل میشود. هر یک از بخش‌های سه‌گانه پیش‌رو، فصل دوم تا چهارم کتاب شکل داده است. این بخش‌ها مشتمل بر مباحث متنوعی می‌باشند:

• بخش اول نظیر مطالبی است که در فصل نخست آمده و بیشتر به لوازم مفهومی و معنایی سکولاریسم میپردازد و با نظر به اقسام مختلف سکولاریزم و سکولاریزاسیون، به صورت بندی آنها میپردازد و به زمینه های پدید آمدن صور مختلف آن اشاره میکند.
• بخش دوم به فرایند تاریخی شکل گیری سکولاریزم در جهان غرب اشاره میکند.
• بخش سوم به سکولاریسم و سکولاریزاسیون در ایران میپردازد. در این بخش ابتدا از پیشینه سکولاریسم عملی و سپس از نظریه سازان این اندیشه در ایران سخن گفته میشود؛ از روشنفکرانی که در عصر مشروطه نسل نخست سکولاریته ایرانی به شمار میروند تا آمدن پهلوی و غلبه سکولاریسم در ایران. و در نهایت حرکت معنوی امام خمینی و به ثمر نشاندن انقلابی دینی در اوج سیطره سکولاریزم بررسی شده است.

3. کار سوم که حاصل نشستی در دانشگاه جمال بییدیچ شهر موستار در کشور بوسنی و هرزگوین است پنج فصل بعدی را شامل میشود.

• فصل “عرصه ها و صور سکولاریزم” به توضیح بنیان ها و لوازم معرفتی سکولاریزم پرداخته و با صورتی جدید به تقریر مباحث فصل اول و دوم میپردازد.
• “عرصه ها و صور دینی” عنوان فصل هفتم این کتاب است که به موازات فصل ششم، نگاه و رویکرد معنوی و دینی به عالم و آدم را صورت بندی کرده و لوازم و پیامد های معنوی و مسائل آن را تشریح میکند.
• در فصل هشتم از بازگشت مجدد دین به عرصه حیات بشری در پایان قرن بیستم و رنسانس دینی سخن رفته است و با عنوان “تجدید حیات دینی” به مسئله انقلاب اسلامی به عنوان مجدد و احیا کننده حیات دینی پس از استقرار و بسط سکولاریزاسیون در جهان مدرن میپردازد. در این فصل فرصت ها و تهدید های پیش روی رنسانس دینی در دوران معاصر را تشریح کرده و از مسائلی که نظام معنایی دینی در شرایط معاصر ناگزیر از پاسخگویی به آنهاست یاد کرده است.
• “دین و مدرنیته در بوسنی و هرزگوین” فصل آخر این کتاب میباشد. همانطور که در فصل سوم از بسط و استقرار سکولاریزم در ایران و فرایند مقاوت معنویت و دین در قبال آن سخن به میان رفت در این فصل هم به مدل عینی دیگری از مواجهه سکولاریزم و معنویت در بخشی دیگر از جهان اسلام یعنی بوسنی و هرزگوین اشاره میشود و به حوادثی ارجاع میدهد که در این کشور شکل گرفته است.

برشی از رنسانس دینی و سکولاریسم پنهان

در بخشی از این کتاب میخوانیم: سکولاریزم به عنوان رویکرد دنیوی به هستی در ابعاد و سطوح مختلف فرهنگ و تمدن مدرن حضور دارد. به همین دلیل نباید آن را به صورتی خاص محدود کرد. محدود کردن سکولاریسم به برخی از صور و تجلیات فرهنگی و تمدنی غرب، علاوه بر انکه مانع از شناخت صحیح این پدیده میشود، مانع از عملکرد صحیح و شایسه در حرکت های فرهنگی و تمدنی می گردد  خصوصا فرهنگ و تمدن اسلامی را در شناخت هویت خود و دیگری، گرفتار خطاهای فاحش نظری  میکند.

راه‌های دریافت کتاب

نسخه چاپی این کتاب را از اینجا دریافت کنید.